Cuộc làm ăn đầu tiên của tiệm trang sức Dương Ký là khóa trường mệnh của trẻ nhỏ.

Tuy người ở trấn này nghèo, nhưng sẽ không cắt giảm quà tặng cho mấy đứa trẻ mới ra đời. Thời tiết đã ấm áp hơn, vì thế nhiều đứa trẻ được sinh ra. Dương Lão Đầu không nhập vòng tay ngọc thạch nữa, chú trọng làm một mớ khóa trường mệnh mới.

Tô Khuynh quỳ trên đất, đôi tay nắn nót viết từng nét chữ thanh tú, nửa người quỳ trên tấm giấy vàng to lớn múa bút viết chữ, mỗi lần như thế mất khoảng mấy canh giờ. Dòng chữ "Như ý cát tường" được viết thành từng khối vuông vức chỉnh tề, giống như một con dấu trang trọng.

Dương Lão Đầu rút tẩu thuốc ra, xem ra Tô Khuynh không chỉ biết viết chữ, mà còn có thể vẽ. Củ sen, cá vàng, con dơi nhỏ, chỉ cần xem qua một lần là cô đã có thể vẽ lên giấy. Từng tờ từng tờ được mang ra phác họa, từ tầng hai treo ra ngoài, trên bệ cửa để hai khối gạch chặn lại.

Gió thổi giấy vàng bay lất phất lên mái hiên, hàng chữ vô cùng nổi bật, thế nên thu hút ánh mắt mọi người, vừa ngẩng đầu thì thấy cô gái bên cửa sổ vừa lui vào trong.

Dương Lão Đầu cười: "Cháu đang giúp ông treo bảng hiệu đấy à."

Trong vòng ba ngày đã bán sạch lô khóa trường mệnh đầu tiên. Mọi người đi qua đi lại, chỉ toàn nói chuyện với Dương Lão Đầu, không để ý Tô Khuynh, cùng lắm đánh giá cô vài lần, xì xào bàn tán không ngớt.

Ban ngày Tô Khuynh khá trầm lặng. Chờ khách khứa đi rồi, trong tay cô không phải giẻ lau thì chính là chổi lông gà, lên lên xuống xuống vẩy nước quét nhà, lau tủ bóng loáng không một hạt bụi.

Dương Lão Đầu nhìn mà thấy tổn thọ, cau mày cầm tẩu thuốc gõ gõ tủ: "Vị tổ tông của tôi ơi, nghỉ ngơi một chút đi. Ở chỗ này cháu là nhị đương gia, đâu ai sai biểu được cháu đâu?"

Nhị đương gia nâng khuôn mặt nhỏ nhắn nhìn ông, không biết có nghe thấy ông nói chuyện hay không, đột nhiên đẩy giẻ qua, cẩn thận lau đi mảnh vụn thuốc lá rơi lên mặt tủ.

Dương Lão Đầu không dám gõ nữa, buông cái tẩu xuống, cười: "Tô lão bản, buôn bán có thú vị không?"

Tô Khuynh đang lau cái giá trang sức, nghe xong chỉ "Ừm" một tiếng. Lúc cô làm việc rất chuyên tâm, một đôi bảo vật trong ánh mắt cô chỉ như một món đồ thủ công. Cô giống như một con hồ ly thông minh bị món đồ chơi nhỏ mê hoặc.

Dương Lão Đầu tiếc nuối lắc đầu: "Việc buôn bán, da mặt mỏng thì chả ăn nên làm ra. Cháu ấy à, cả đời này cũng chỉ làm nhị đương gia thôi."

Tô Khuynh đặt món trang sức lên giá, cười cười không lên tiếng.

Sau khi cô trốn khỏi nhà họ Tô, từ đêm đó Tô thái thái đổ bệnh. Hàng xóm láng giềng nghe được cô ở tiệm Dương Ký đều tới khuyên cô trở về, cô không cần nhà chính là đại nghịch bất đạo, Thúy Lan còn mời thầy tới trừ tà cho cô, nhưng bị Dương Lão Đầu đuổi ra ngoài, trước khi đi còn rủa cô chả ai thèm lấy.

Thôn trấn nhỏ nên chuyện xấu truyền đi ngàn dặm. Dù cô không quan tâm vẫn sẽ có người lấy tam tòng tứ đức ra nói, nếu da mặt dày hơn thì chỉ ảnh hưởng đến việc làm ăn của tiệm.

Nắng chiều tà đi theo cửa sổ tràn vào, chiếu lên cổ tay trắng nõn của thiếu nữ ánh lên một tầng sáng óng ánh. Dương Lão Đầu nương theo ánh sáng lật tờ báo ra, chỉ vào một chỗ: "Cháu biết chữ đúng không? Đọc đi"

Tô Khuynh cúi đầu nhìn một cái, từng chữ to lớn xếp thành hàng dọc giống như một đám đầu lâu đen: Bầu lại tổng thống, chính phủ Bình Kinh mới thành lập một năm lại lâm vào hỗn loạn.

Trong lòng Tô Khuynh căng thẳng. Tất cả những sự xáo trộn này tựa hồ rất xa vời so với một buổi chiều yên bình ở trấn nhỏ này, Dương Lão Đầu vẫn vô tư lắc đầu: "Hoàng đế đã đổi, chỉ sợ mọi việc cũng không như bình thường."

Buổi tối, Nhị Nha với Tô Khuynh chen chúc trên một chiếc giường, Tô Khuynh nằm một bên, cơ thể nóng hầm hập của Nhị Nha luôn dán sát, ôm lấy eo cô, làm cô nhớ tới con chó vàng quấn người kia.

Nhị Nha rất thích Tô Khuynh. Từ lúc cô đến, lúc nào trong phòng cũng thơm tho sạch sẽ. Mỗi lúc Nhị Nha ôm Tô Khuynh, cô ấy mới biết vòng eo là gì, hóa ra con người không phải hình ống, mà mỏng ở giữa, hai đầu rộng, có lồi có lõm. Cô ấy thích ôm phần lõm của Tô Khuynh nhất, ôm vào thật thoải mái. Vả lại trên người Tô Khuynh có một mùi thơm dễ chịu, phải cố gắng áp mũi vào cổ mới ngửi được.

Nhà gỗ nhỏ không có chống ẩm, giống như chỉ cần vắt chăn là nước sẽ chảy ra. Ban đêm vừa ẩm vừa lạnh, cho nên Tô Khuynh ngầm cho phép Nhị Nha ôm cô, còn kéo chăn ra sau lưng cô ấy đắp kín lại.

Nhưng tay cô ấy luôn tò mò lộn xộn, như con rắn nhỏ uốn éo tới lui. Trong bóng tối Tô Khuynh bắt lấy tay cô ấy, mở to mắt, nhẹ nhàng nói: "Ai, không được sờ chỗ này."

Nhị Nha giống phạm nhân bị bắt tại trận, giãy dụa nói: "Tại sao vậy?"

Thấy Tô Khuynh im lặng, thấy không thú vị nên buông tay: "Vậy được rồi, thần tiên thì không thể sờ."

Tô Khuynh muốn cười, nhưng ngay cả khí lực cười cô cũng không có, chìm vào giấc mộng ngay lập tức.

Trên đỉnh nhà gỗ có cái móc, bên dưới buộc dây xích, có thể treo nồi lên để đốt trong hố lửa, kiếp trước cô từng đọc được phương pháp trong một cuốn sách nhỏ, lúc đó mẹ cô nói, đây là cách tổ tiên nấu cơm.

Cô cũng không có dầu, không nghĩ tới một ngày sẽ nấu cơm như cách của tổ tiên, ngay cả nấu cơm cũng không quen tay.

Chẻ củi nấu cơm giặt giũ cô đều làm hết, đến bữa cơm ăn không biết vị. Nhị Nha béo lên, Tô Khuynh lại gầy xuống, cằm nhọn hoắt, gió thổi qua là đổ.

Lúc đang nấu cơm trưa thì Tam tiểu thư tìm được căn nhà gỗ nhỏ. Trong nồi sắt đang nấu khoai tây, một đám khói lửa bốc ra từ đám củi, xông ra đầy nhà. Tô Khuynh bị nghẹn khói ho khan, ngồi xổm xuống quạt gió, bận rộn một hồi canh chừng nồi khoai.

Tam tiểu thư nhìn xung quanh, ánh mắt trừng lớn: "Trời ơi, nơi này người có thể ở sao?"

Cô ấy còn không biết tình huống hiện tại đều là do câu nói đó của mình, lúc này đang nắm lấy tay Tô Khuynh thủ: "Đi thôi, đến nhà tôi ở đi."

Tính ra, các cô chỉ gặp nhau được vài lần, lại giống như rất quen thuộc đối phương.

Tô Khuynh ngẩng đầu lên nhìn cô ấy, rũ mắt xuống, bỗng nhiên cười nói: "Tam tiểu thư sắp vào trung học rồi."

Tam tiểu thư kinh ngạc nhìn cô chằm chằm: "Tháng sau tôi phải đi Anh quốc rồi." Cô ấy lập tức nói tiếp, "Nhưng không liên quan gì, mọi người trong nhà tôi đều rộng rãi thoải mái, chắc chắn bọn họ sẽ thích cô."

Đáy mắt Tô Khuynh đen sẫm như có ý cười: "Là ý của cô hay là ý của Diệp Cầm?"

Tam tiểu thư kinh ngạc, hấp tấp nói: "... Tất nhiên là ý của tôi rồi."

Tô Khuynh nắm tay cô ấy, cười rộ lên, trong mắt lấp lánh: "Cảm ơn cô, chúc cô thuận buồm xuôi gió."

Tam tiểu thư gạt nhánh cây ra, bước đi chậm rãi trong rừng, ngơ ngác hồi tưởng lại hình ảnh Tô Khuynh đang bận rộn trông chừng nồi sắt.

Ánh lửa nhảy nhót chiếu lên gương mặt tái nhợt của cô, tạo ra một loại ảo giác, như hồn phách bên trong cô cũng đang bị thiêu đốt.

Tô Khuynh là kiểu ngoài mềm trong cứng, quả nhiên cô không chịu việc ăn nhờ ở đậu.

Hương thơm đậm đà của cây sơn chi tràn ngập trong đợt nắng nóng, đến tháng sáu chỉ còn lại phần chóp đuôi. Mỗi khi Dương Lão Đầu có thời gian liền lấy chuỗi anh lạc trong ngăn kéo ra, dè dặt cầm kính lúp xem.

"Đây là đồ tốt nha."

Tô Khuynh ngồi ở một bên tách hạt dẻ ăn, tách rất chuyên chú, ánh mặt trời dừng trên đỉnh đầu cô, độ ấm bao phủ thành một tầng màu vàng.

"Tiểu Tô, biết anh lạc là gì không? Diệu pháp hoa liên, vô lượng quang minh. Xương cốt là kim, dùng trân châu phỉ thúy, mã não thạch anh để điểm tô. Mấy con thỏ nhỏ đều là dương chi bạch ngọc, không chút tạp chất."

*缨络 - Anh lạc: là một loại trang sức quý hiếm bắt nguồn từ Phật giáo. Luân chuyển từ Ấn Độ đến Trung Thổ, từ thiên quốc đến thế tục, dần dần trở thành một loại tinh mỹ hoa lệ trong số những trang sức đầu tiên thời Trung Hoa cổ đại. Tượng trưng cho sự cao quý, độc nhất, không nhiễm bụi trần.

Ánh mắt Tô Khuynh còn đang dừng ở chỗ hạt dẻ, hỏi như không để ý: "Ngài có biết do ai chế tác không?"

"Ai chế tác à?" Ông liếc cô gái nhỏ một cái, "Vấn đề không phải ai làm, mà do bên trên ban thưởng xuống."

"Trâm anh thế gia, không phú thì quý." Ông nhìn chuỗi ngọc phản chiếu ánh sáng đủ màu sắc, cảm thấy đáng tiếc, "Sao không mang thử lên Thượng Kinh tìm?"

Tô Khuynh thò tay vào trong túi giấy sờ sờ, điềm đạm nói: "Nào có tìm được dễ dàng."

Thời kỳ loạn thế, vong hồn du đãng, gia đình tan tác.

Đẩy mấy viên hạt dẻ còn sót lại qua một bên, cuối cùng cũng nhìn thấy đáy túi giấy. Cô bỗng nhiên đụng phải thứ gì đó, lấy ra thì thấy là một chồng giấy đỏ xếp lớp, mở ra là một tấm giấy lớn.

Trên mặt giấy đỏ thẫm là chằng chịt chữ nhỏ, ghi chú rất nhiều ngày tháng năm, dòng chữ ẩn hiện ý tứ ương ngạnh, một chữ thấy lòng.

Cô nhìn tấm giấy đỏ đến ngẩn ngơ, Dương Lão Đầu đứng phía sau cô, chắp tay sau lưng nghiêng đầu xem: "Ai u, ai viết sính thư cầu hôn cho cháu vậy."

Gió trượt vào kẽ hở chui vào, lay động tờ giấy đỏ, phảng phất như có người nói chuyện bên tai cô, giọng nói lạnh lùng như băng.

Anh nói: Không được cho người khác, cũng không được cho chó ăn.

***

Một năm nay, Tô Dục lên cao trung, Tam tiểu thư đi Anh quốc, mất đi bạn tốt, hắn làm gì cũng không cảm thấy có hứng thú.

Hắn không hiểu mỗi ngày đi học một cách vô tri vô giác để làm gì, nhưng hắn càng không muốn về nhà. Từ lúc Tô Khuynh rời đi, hắn sợ nhìn thấy gương mặt cuồng loạn của mẹ hắn.

Tô thái thái vô cùng cường ngạnh, không cầu xin ai. Bà ta nghĩ rằng Tô Khuynh rời nhà sẽ phải dãi gió dầm sương, không chịu đựng được bao lâu, chờ cô chịu không được cầu xin bà ta cho cô về nhà, đến lúc đó bà ta sẽ mang hết đống sổ nợ này tính hết với cô một lần.

Nhưng không nghĩ tới, người chịu đựng không nổi trước tiên chính là hai mẹ con họ.

Từ nhỏ đến lớn, Tô Dục chưa từng phải gánh nước, chẻ củi, không đụng tay chân đến một việc nào. Hắn không khỏi nghĩ, thường ngày nhìn Tô Khuynh gánh nước rất nhẹ nhàng, cả một thùng chứa đầy nước mà cô gánh như không khí.

Làm sao cô có thể gánh được vậy?

Hắn có đến tiệm trang sức tìm Tô Khuynh vài lần, cô ghé vào trên quầy chuyên chú học gảy bàn tính. Ánh nắng ấm áp dừng trên cánh mũi và hàng mi, mân mê đôi môi đầy đặn, gương mặt như tuyết, trong lúc nhất thời hắn nhìn như ngây dại.

Hắn của ngày xưa luôn nghĩ dáng vẻ của chị mình thật quê mùa. Lần đầu tiên cảm thấy cô vô cùng xinh đẹp, như búp bê Nhật Bản được nâng niu trên lòng bàn tay.

Điều làm hắn thất vọng là, lúc Tô Khuynh nhìn thấy hắn không có bao nhiêu nhiệt tình, cũng không nói chuyện với hắn, chỉ dặn hắn cố gắng đọc sách học tập. Vẻ mặt cô lạnh nhạt làm lòng hắn cảm thấy khó chịu.

Trong hai năm nay, Tô Dục vọt lên một cái. Lúc hắn đứng trước mặt cô, phát hiện bản thân đã cao hơn Tô Khuynh rất nhiều.

Sau khi chuyển từ nhìn lên thành nhìn xuống, người trước mặt hắn cũng thay đổi, nụ cười mà hắn chưa từng để ý, bây giờ lại ẩn chứa một sự dịu dàng đáng yêu mà hắn chưa từng thấy qua.

Từ lúc mất đi Tô Khuynh, mấy năm nay Tô thái thái như nhà dột gặp phải mưa to. Một mình bận bịu từ sáng sớm đến tối mịt, đau nhứt tay chân, lưng mỏi, có lúc không ăn nổi cơm.

Bà ta gánh nước một mình, thắt lưng phải chịu sức nặng của đòn gánh, khi cố gắng lấy nước trong hẻm núi bằng đôi chân nhỏ của mình, bà ta bị trượt chân, suýt chút nữa đã rơi khỏi tảng đá. Có một bàn tay vội vàng kéo bà ta lại, giúp bà ta khỏi rơi xuống nước.

Bà ta đứng sững lại, thở hổn hển nhìn, lại là Tô Khuynh đã lâu không gặp.

Đôi mắt bà ta đầy nếp nhăn và vết chân chim, ánh mắt như đao đánh giá Tô Khuynh: Cô cũng gầy đi rất nhiều, mặt nhỏ chỉ bằng bàn tay, nhưng dù sao vẫn còn trẻ tuổ, trong mắt là hai luồng ánh sáng như thần khí. Vẫn là bà ta già rồi nhìn tiều tụy hẳn.

Ghê tởm hơn là, Tô Khuynh vẫn nói chuyện với bà ta bằng giọng điệu dịu dàng như cũ: "Tô Dục đã trưởng thành, cần gì phải làm khó mình vậy?"

Tô thái thái tức giận, ánh mắt đỏ ửng, xốc đòn gánh lên, thân thể nhỏ nhắn cố gắng gánh hai cái thùng trở về: "Không cần mày lo."

Tô Dục càng lớn càng vô pháp vô thiên. Ở trường cao trung có mấy tên công tử từ nước ngoài về, mỗi lần thi xong bọn họ hẹn nhau đợi ở bãi xe, qua lại khá thường xuyên. Đám người cùng tới *The Paramount, chơi đùa thoải mái, hút thuốc, uống rượu, đổ bài, ăn chơi xa hoa vô cùng, cứ trở về là há mồm đòi tiền.

*百乐门 - The Paramount là một hộp đêm và vũ trường ở Thượng Hải (Trung Quốc). Đây là nơi khiêu vũ lớn nhất ở Thượng Hải trước khi Quân đội Giải phóng Nhân dân thiết lập quyền kiểm soát thành phố vào năm 1949.

Đôi khi bà ta cảm thấy xa lạ khi nhìn thấy khuôn mặt này, ngày càng giống với người chồng quá cố của mình.

Nước mắt lăn dài trên khuôn mặt già cỗi của bà ta, dựa vào cái gì, dựa vào cái gì mà Tô Khuynh rời đi, gia đình bà ta cũng tan nát, cái con bạch nhãn lang đó là cái thứ gì vậy?

Nhưng vào ban đêm, bà ta nằm thẳng đơ trên giường, trong phòng yên tĩnh không một bóng người, chỉ còn tiếng nước rơi tí tách từ căn nhà cũ, bà ta không khỏi nhớ tới Tô Khuynh.

Từ nhỏ Tô Khuynh đã nhu thuận nghe lời, chưa bao giờ khóc lóc vô cớ. Không cần ai dỗ dành, cũng không đòi ăn ngon, chỉ cần gọi cô một tiếng "Khuynh nhi", cô sẽ quay về phía người đó cười ngọt ngào.

Mùa xuân năm ấy trước khi Tô Hồng bệnh chết, ông chẻ tre làm khung, nói là làm diều cho con gái chơi. Tô Khuynh lúc đó chưa được 5 tuổi, mà đã thành thạo ôm em trai trong tã lót, im lặng đứng trong viện xem. Cặp mắt đen nhánh chăm chú nhìn, trong đó rõ ràng ẩn giấu phấn khởi cùng ao ước.

Có lẽ là vì Tô Khuynh chưa bao giờ khóc, luôn hiểu chuyện nghe lời, lúc nào cũng trưng nụ cười trên môi. Cho nên bà ta mới không để ý cô nữa, cũng không quý trọng cô.

Một giọt nước mắt lành lạnh lướt qua khóe mắt, rơi xuống vỏ gối lặng lẽ thấm đi.

Sáng hôm sau, Tô thái thái dậy muộn, hai mắt sưng húp.

Bà ta chải lại mái tóc rối bù, vỗ nhẹ khuôn mặt khô khốc, đang định đi lấy nước lần nữa thì phát hiện thùng nước đã đầy.