Chương : 6
Món nợ được trả
Bây giờ, nếu muốn biết tại sao ông De Mole không được tiếp kỉến vua Navarre, ông Coconnas không được gặp ông de Guise, và tóm lại là tại sao cả hai người đáng lẽ được ăn tối tại Louvre với gà gô, chim đa đa và thịt dê rừng thì lại phải dùng bữa ở quán trọ Tinh tú với một đĩa trứng chiên mỡ, thì xin hãy vui lòng quay trở lại toà hoàng cung cổ kính và đi theo hoàng hậu Marguerite de Navarre mà De Mole đã dõi mắt theo hút lúc bước vào toà sảnh lớn.
Trong khi Marguerite đi xuống cầu thang thì quận công Henri de Guise, người mà từ đêm tân hôn nàng chưa gặp lại, đang ở trong căn phòng nhỏ của nhà vua. Ở đầu cầu thang Marguerite đang xuống có một lối thông riêng. Còn trong phòng nhỏ của nhà vua có một cánh cửa. Cánh cửa và lối thông ấy đều dẫn tới một hành lang và hành lang ấy dẫn tới khu phòng ở của Hoàng thái hậu Catherine de Médicis.
Catherine de Médicis ngồi một mình cạnh chiếc bàn, khuỷu tay tỳ lên một cuốn sách và đầu tựa vào bàn tay còn khá đẹp nhờ những vật trang sức do René, người xứ Florence, vừa là người dâng mỹ phẩm, vừa là kẻ chuyên đầu độc của Thái hậu, cung cấp.
Người vợ goá của vua Henri II mặc tang phục kể từ khi chồng mất. Vào thời ấy, đó là một người đàn bà khoảng năm mươi hai, năm mươi ba tuổi. Nhờ thân hình đẫy đà đầy vẻ tươi mát, bà vẫn còn giữ được những đường nét của vẻ đẹp thời trẻ. Phòng ở của bà cũng như y phục, đều mang màu sắc của một quả phụ. Vải vóc, tướng, vật trang trí đều u tối. Tuy nhiên, trên một chiếc lọng che chiếc ngai của các bậc vương giả lúc này có một con chó săn cái được Thái hậu ưa thích đang nằm ngủ. Con chó này do con rể của Thái hậu, Henri de Navarre, tặng và mang một cái tên thần thoại là Phébé. Trên chiếc lọng đó vẽ một chiếc cầu vồng được viền quanh bằng một câu đề từ Hylạp mà vua Françoise đệ nhất đã ban phong: Phôs pherei è de kai aithzên, có thể được dịch ra như sau: "Người đem lại ánh sáng và thanh bình".
Trong lúc Thái hậu đang chìm đắm trong suy tư khiến trên đôi môi tô son của bà phảng phất một nụ cười mơ hồ, thì đột ngột có một người mở cửa, nâng bức rèm nhung để lộ bộ mặt tái nhợt của mình và kêu lên:
- Công việc thế là không ổn rồi!
Catherine ngẩng đầu lên và nhận ra quận công de Guise:
- Sao, công việc không ổn? - Bà hỏi - Ông muốn gì vậy, Henri?
- Tôi muốn nói rằng thật là quá quắt, đức vua đang bị mê hoặc với lũ Tân giáo đáng nguyền rủa của Người. Và nếu chúng ta cứ phải chờ lệnh Người để thực hiện việc lớn của chúng ta, thì chúng ta còn phải chờ lâu đấy, có khi là mãi mãi nữa.
- Có việc gì xảy ra vậy? - Catherine hỏi, mặt vẫn giữ vẻ bình thản quen thuộc của bà, vẻ mặt mà tuỳ theo từng trường hợp bà rất khéo biết cách tạo ra cho phù hợp.
Lúc nãy, tôi bàn lại với hoàng thượng có đến lần thứ hai mươi rồi chứ không ít, xem liệu chúng ta có phải tiếp tục chịu đựng những trò thách thức mà các ngài Tân giáo dám tự cho phép mình làm kể từ khi đô đốc của chúng bị thương không?
- Thế con ta trả lời ông như thế nào? - Catherine hỏi.
- Người đã trả lời tôi rằng: "Quận công, ông bị dân chúng nghi ngờ là chủ mưu vụ giết ông đô đốc, người cha thứ hai của ta. Xin ông hãy tự phòng thân. Còn nếu người ta chửi ta thì ta cũng sẽ tự bảo vệ ta". Nói thế rồi Người quay đi cho lũ chó của Người ăn tối.
- Vậy ông không giữ đức vua lại ư?
- Thưa có. Nhưng Người trả lời tôi với cái giọng mà lệnh bà cũng đã biết, rồi nhìn tôi với cái nhìn chỉ riêng đức vua mới có: "Quận công, chó của ta đói, chúng không phải là người nên ta không thể để chúng chờ đợi được...". Và thế là tôi đành phải tới đây để báo lại với lệnh bà.
- Ông làm thế là tốt - Thái hậu nói.
- Nhưng phải giải quyết như thế nào chứ?
- Cố thử một lần nữa xem.
- Ai thử?
- Ta. Đức vua đang có một mình thôi phải không?
- Không. Người ở đó với ông de Tavannes .
- Ông chờ ta ở đây. Hay tốt hơn là theo ta từ xa.
Catherine đứng ngay dậy và đi tới căn phòng có lũ chó được nhà vua yêu thích đang nằm hoặc ngồi trên những tấm thảm Thổ Nhĩ Kỳ và những chiếc gối nhung. Trên các giá gắn vào tường có hai hay ba con chim ưng nòi và một con chim chàng làng nhỏ đang đậu. Đó là những con chim mà Charle IX thường hay chơi đùa, cùng chúng đi bắt chim non trong vườn Louvre và trong các vườn của cung Tuileries lúc bấy già bắt đầu được khởi công xây dựng. vừa đi, Thái hậu vừa tạo cho mình một vẻ mặt nhợt nhạt và đầy khổ não trên đó còn vương lại một giọt nước mắt cuối cùng, hay đúng hơn đó là giọt nước mắt đầu tiên.
Bà nhẹ nhàng tiến lại phía Charle IX đang chia cho lũ chó những phần bánh bằng nhau.
- Con của ta! - Catherine nói với giọng run run khéo đến nỗi khiến nhà vua giật mình.
- Lệnh bà làm sao vậy? - Nhà vua vừa hỏi vừa vội vã quay lại.
- Con ạ, ta muốn xin phép con được lui về một trong số những lâu đài của con, lâu đài nào cũng được, miễn là nó phải ở xa.
- Và tại sao vậy, thưa lệnh bà? - Charle IX vừa hỏi vừa chằm chằm nhìn mẹ bằng cái nhìn lờ đờ mà đôi khi rất sắc bén.
- Vì mỗi ngày ta lại phải chịu đựng những trò lăng mạ mới của những kẻ Tân giáo. Vì rằng hôm nay ta được nghe những tên Tân giáo đe dọa con ngay trong cung Louvre này. Ta không muốn chứng kiến những cảnh ấy nữa.
- Nhưng mà, thưa mẹ - Charle IX nói với vẻ đầy tin tưởng - Người ta đã muốn giết đô đốc của họ. Một kẻ giết người ti tiện đã ám sát ông de Mouy can đảm của những người tội nghiệp ấy. Thể có cái chết của con, thưa mẹ, dù sao trong vương quốc này cũng cần phải có công lý chứ!
- Ôi! Xin bệ hạ yên tâm - Catherine nói - Chúng chẳng thiếu công lý đâu, vì nếu Người không ban công lý cho chúng, chúng sẽ tự giành quyền xét xử cho mình: hôm nay còn là đối với ông de Guise, mai đây sẽ đến ta, sau này sẽ đến lượt Người.
- Lệnh bà tin thế ư? - Charle IX để lộ trong giọng nói âm sắc đầu tiên của sự nghi ngờ.
- Ôi, con ta! - Catherine hoàn toàn buông thả cho sự cuồng nhiệt của những suy tư của mình - Con không biết rằng đây không còn là chuyện cái chết của ông Françoise de Guise hay của ông đô đốc, không còn là chuyện đạo Tân giáo hay Giatô giáo nữa mà chỉ là việc thay thế con trai d Antoine de Bourbon vào chỗ con trai của Henri II hay sao?
- Thôi thôi mẹ ơi, mẹ lại quá phóng đại như mọi khi rồi - Nhà vua cố làm dịu cơn cuồng nhiệt của Thái hậu.
- Vậy ý con là thế nào?
- Thưa mẹ, chờ đợi, phải chờ đợi.
Tất cả sự thông thái của con người nằm trong chữ đó. Kẻ vĩ đại nhất, kẻ mạnh nhất và nhất là kẻ khôn khéo nhất là kẻ biết chờ đợi.
- Vậy thì cứ chờ đi, còn ta, ta sẽ không chờ đợi được đâu
Nói tới đó Catherine cúi chào và tiến về phía cửa, chuẩn bị về khu phòng của mình.
Charle IX ngăn bà ta lại.
- Rút cuộc thì phải làm gì, thưa mẹ? Vì trước hết con muốn công bằng và mọi người đều phải hài lòng về con.
Catherine xích lại gần.
- Bá tước lại đây - Bà nói vớt Tavannes nes đang vuốt ve con chim chàng làng của nhà vua - Ông hãy nói cho hoàng thượng nghe xem ý ông thì cần phải làm gì?
- Hoàng thượng có cho phép tôi nói không - Bá tước hỏi.
- Nói đi Tavannes , nói đi xem.
- Khi đi săn, hoàng thượng sẽ làm gì nếu con lợn rừng lao đến người?
- Mẹ kiếp! Ta sẽ vững chân, đợi nó - Charle IX nói - và ta sẽ đâm thủng họng nó với cây giáo của ta.
- Đó chỉ là để ngăn không cho nó làm hại tới hoàng thượng mà thôi - Catherine xen vào.
- Và để ta vui chơi nữa chứ - Nhà vua nói với một tiếng thở dài tỏ rõ lòng can đảm tới mức hung bạo - Thế nhưng ta không mua vui cho mình bằng cách giết các thần dân. Tóm lại thì những người Tân giáo cũng là thần dân của ta, cũng như những người Giatô giáo vậy.
- Nếu thế thì thưa hoàng thượng - Catherine nói - Các thần dân Tân giáo của Người sẽ như con lợn rừng mà người ta không đâm giáo thủng họng; chúng sẽ lật tung vương quốc của Người.
- Ôi dà, lệnh bà tưởng thế à? - Nhà vua nói với vẻ chẳng mấy tin vào những lời tiên đoán của mẹ mình.
- Vậy hôm nay hoàng thượng không thấy ông de Mouy và người của y đó sao?
- Vâng, tôi có thấy họ vì họ vừa mới rời khỏi chỗ tôi đây thôi. Nhưng ông ta có đòi hỏi tôi điều gì không đúng đâu? Ông ta chỉ xin cho tôi giết kẻ đã giết cha ông ta, kẻ ám sát đô đốc mà thôi. Chúng ta chẳng đã bắt tội de Montgommery về cái chết của cha tôi và chồng lệnh bà là gì, mặc dù cái chết đó chỉ là một tai nạn thôi.
- Thôi được, Thưa hoàng thượng - Catherine tức tối nói - Không nói chuyện ấy nữa. Hoàng thượng được Chúa che chở và ban cho sức mạnh, trí khôn và lòng tin. Còn ta, một người đàn bà tội nghiệp mà Chúa chắc đã ruồng bỏ vì những tội lỗi của ta, ta đang sợ hãi và xin nhường bước.
Nói tới đó, Catherine cúi chào một lần nữa và bước ra. Bà ra hiệu cho quận công de Guise, ông này vừa mới bước vào lúc hai bên đang đối đáp, cứ ở lại để cố thử một lần cuối cùng.
Charle IX nhìn theo mẹ nhưng lần này không gọi bà ta lại nữa, rồi ông bắt đầu vuốt ve lũ chó và huýt sáo một điệu nhạc săn.
Đột nhiên ông dừng lại và nói:
- Mẹ ta quả là một trí tuệ vương giả, bà ta chẳng nghi ngờ gì hết. Thôi đi, cố tình giết vài mươi gã Tân giáo chỉ vì chúng đã đòi công lý! Nói cho cùng thì chúng cũng có quyền đòi hỏi điều đó chứ!
- Vài mươi tên - Quận công de Guise lẩm bẩm.
- A, ông cũng ở đây à? - Nhà vua giả đò như bây giờ mới phát hiện ra ông ta.
- Đúng, vài mươi tên, rác rưởi mới đẹp chứ! A, nếu như có kẻ nào tới nói với ta rằng "Tâu hoàng thượng, Người sẽ được giải thoát khỏi tất cả các kẻ thù của Người một lúc và mai đây không còn có ai để lên án Người về cái chết của những kẻ kia", thế thì ta chẳng phàn nàn đâu.
- Vậy thì, thưa bệ hạ
- Tavannes , ông làm Margot mệt đấy - Nhà vua ngắt lời - Đặt nó vào giá đậu đi. Không phải vì nó mang tên hoàng hậu Navarre em ta mà tất cả mọi người lúc nào cũng vuốt ve nó.
- Vậy thưa bệ hạ - Quận công de Guise tiếp - Nếu có người nói với bệ hạ rằng "Tâu bệ hạ, ngày mai Người sẽ được giải thoát khỏi tất cả các kẻ thù của Người"...
- Vậy người ta thực híện phép mầu ấy với sự hiện diện của vị thánh nào ấy nhỉ?
- Tâu bệ hạ, hôm nay là ngày 24 tháng Tám, vậy là có sự hiện diện của Saint-Barthélémy.
- Vị thánh hiền lành đã để cho bị róc thịt sống ấy ư? - Nhà vua hỏi.
- Càng tốt, người đau khổ bao nhiêu thì cũng sẽ oán hận những kẻ hành hạ người bấy nhiêu.
- Ông em họ của tôi ơi, từ nay đến mai, ông cứ tưởng mình sẽ giết được mười nghìn gã Tân giáo với thanh kiếm xinh xắn tua vàng của ông ấy à? Ha! ha! ha! Thề có cái chết của ta, ông quả là người hài hước thật đấy, ông de Guise ạ.
Nhà vua phá lên cười, nhưng điệu cười giả tạo đến nỗi tiếng vọng của nó vang lên trong gian phòng thật ảm đạm.
- Tâu bệ hạ, chỉ một lời, một lời thôi - Quận công vừa nói vừa bất chợt rùng mình khi nghe tiếng cười không có vẻ gì là một con người - Xin bệ hạ cho một cử chỉ và mọi cái đều đã sẵn sàng. Tôi có lính Thụy Sĩ, tôi có mười một ngàn quý tộc, tôi có lính khinh kỵ, tôi có các thị dân ủng hộ. Về phần mình, bệ hạ có các vệ binh, bạn bè của Người, giới quý tộc Giatô giáo... Chúng ta là hai mươi chọi một.
- Này, ông em họ, ông mạnh thế thì còn đến lải nhải bên tai ta về cái chuyện ấy làm cái quỳ gì kia chứ? Cứ làm đi mà không cần đến ta, cứ làm đi!
Và nhà vua lại quay về phía đàn chó săn của mình.
Tấm rèm cửa được vén lên và Catherine hiện ra.
- Tất cả đều tốt đấy - Bà ta nói khẽ với quận công - Cứ tâu thêm đi, hoàng thượng sẽ nhân nhượng.
Cánh rèm cửa lại rơi xuống che khuất Catherine mà Charle vẫn không nhìn thấy hoặc cố tình không tỏ vẻ gì là nhìn thấy bà ta cả.
- Thế nhưng - Quận công de Guise nói - Tôi cũng cần phải biết xem liệu làm như tôi muốn thì có làm đẹp lòng hoàng thượng hay không ạ.
- Henri, thực ra hiện giờ ông đang cắm dao vào cổ ta. Nhưng ta sẽ cưỡng lại chứ, mẹ kiếp, ta là vua kia mà.
- Không đâu, thưa bệ hạ. Người còn chưa là vua, nhưng nếu Người muốn thì Người sẽ thực sự là vua vào ngày mai.
- Ái dà! - Charle nói tiếp - Vậy người ta cũng sẽ giết vua xứ Navarre, hoàng thân Condé... trong cung Louvre ư? A!
Rồi ông nói thêm bằng một giọng khó lòng nghe thấy được:
- Ở bên ngoài, thì ta không nói gì đâu.
- Tâu bệ hạ, đêm nay họ ra ngoài để chơi bời , dâm đãng với quận công d Alençon hoàng đệ.
- Tavannes ! - Nhà vua gọi với giọng sốt ruột giả vờ cực khéo ông không thấy là ông đang trêu con chó của ta đấy à? Lại đây
Actéon, lại đây .
Charle bước ra, không muốn nghe thêm nữa và bỏ về phòng mình để lại Tavannes và quận công de Guise vẫn bán tin bán nghi như trước.
Trong khi đó, một cảnh khác dtễn ra tại phòng của Catherine.
Sau khi đã khuyên quận công de Guise cứ vững vàng, Catherine quay trở về phòng riêng và thấy tất cả những người thường ngày vẫn dự vào nghi lễ vấn an trước khi đi ngủ của bà đã tụ họp ở đấy. Lúc ra đi Catherine có gương mặt ra vẻ bơ phờ đau đớn chừng nào thì lúc trở về nét mặt bà tươi tỉnh chừng ấy. Bà dần dần cho các thị nữ và phu nhân tháp tùng cùng các cận thần của bà lui về. Lát sau, bên bà chỉ còn lại Marguerite ngồi bên một chiếc tráp đặt gần cửa sổ để ngỏ, đang nhìn trời và chìm đắm trong những mối suy tư của mình.
Thấy chỉ còn mình và con gái, đã hai ba lần Catherine mở miệng định nói, nhưng mỗi lần như thế một ý nghĩ tối tăm đã nhấn chìm những lời bà chực nói vào sâu tận đáy lòng bà. Giữa lúc đó rèm cứa vén lên và Henri de Navarre xuất hiện.
Con chó săn cái đang ngủ trên ngai vàng vọt dậy chạy đến đón ông.
- Con còn ở đây ư? - Catherine vừa nói vừa giật mình - Tối nay con ăn tối ở Louvre ư?
- Không, thưa lệnh bà - Henri đáp - Tối nay tôi dạo phố cùng với các ông d Alençon và Condé. Tôi cứ tưởng là sẽ được gặp họ hầu chuyện bà đấy ạ.
Catherine mỉm cười nói:
- Cứ đi đi, các ông cứ đi đi! Đàn ông thực là sung sướng được dạo chơi như vậy... Có phải thế không con gái ta?
- Quả vậy - Marguerite trả lời - Tự do quả là một điều tuyệt diệu.
- Thưa bà, phải chăng điều đó có nghĩa là tôi ràng buộc tự do của bà - Henri vừa nói vừa nghiêng người trước vợ.
- Không, thưa ông, không phải là tôi than phiền về mình mà là về hoàn cảnh của phụ nữ nói chung.
- Có lẽ con đi gặp ông đô đốc chăng, Henri? - Catherine hỏi.
- Vâng, có lẽ ạ.
- Đi đi, con nêu gương tốt đấy. Ngày mai con sẽ cho ta biết tin về ông ấy với nhé.
- Thưa lệnh bà, tôi sẽ đến thăm ông ta vì lệnh bà tán thành cuộc viếng thăm đó.
- Ta ư? - Catherine nói - Ta chẳng tán thưởng gì cả... nhưng ai đến đấy? Cho lui, cho lui đi...
Henri tiến một bước về phía cửa để thi hành lệnh của Catherine, nhưng cùng lúc đó rèm cửa được nâng lên và phu nhân de Sauve thò mái đầu vàng óng vào:
- Tâu lệnh bà, đó là ông René bán đồ mỹ phẩm, người mà lệnh bà đã cho đòi đã có mặt ạ.
Catherine liếc nhanh như chớp về phía Henri de Navarre.
Ông hoàng trẻ tuồi hơi đỏ mặt lên và gần như ngay lập tức hơi tái đi một cách đáng sợ. Thực vậy, người ta vừa báo danh kẻ đã ám hại mẹ ông. Ông cảm thấy nét mặt mình để lộ sự xúc động, bèn đến đứng tựa vào thanh ngang cửa sổ.
Con chó săn nhỏ khẽ rên ư ử.
Cùng lúc đó có hai người bước vào. Một người thì được báo danh còn người kia thì không cần phải báo.
Người đầu tiên là René bán mỹ phẩm. Ông ta tiến lại gần Catherine với tất cả những cử chỉ lễ độ ngọt ngào của những người đầy tớ xứ Florence. Ông ta cầm một chiếc hộp, mở ra và người ta nhìn thấy tất cả các ngăn hộp chứa đầy các thứ bột và các lọ nhỏ.
Người thứ hai là phu nhân de Lorraine, chị của Marguerite. Cô ta bước vào qua một cánh cửa chìm thông với phòng làm việc của nhà vua. Mặt mũi nhợt nhạt, run lẩy bẩy, cô ta hy vọng Catherine đang bận cùng phu nhân de Sauve xem cái hộp của René sẽ không nhìn thấy mình. Cô đến ngồi cạnh Marguerite. Cách đó không xa, vua Navarre đứng đặt tay lên trán tựa như một người đang định thần lại sau cơn choáng.
Lúc đó Catherine quay lại nói với Marguerite:
- Con ạ, con có thể lui về nghỉ được. Còn con, con có thể vào vui chơi trong phố - Bà nói với Henri.
Marguerite đứng dậy, còn Henri quay đi nửa vòng.
Phu nhân de Lorraine nắm lấy tay Marguerite:
- Em ạ - Cô thì thầm một cách vội vã - Nhân danh quận công de Guise hứa sẽ cứu em như em đã cứu ông ta, em đừng ra khỏi đây, đừng về nhà mình.
- Hả? Claude, cô nói vậy? - Catherine quay lại hỏi.
- Thưa mẹ, không.
- Cô đã nói thầm với Marguerite kia mà.
- Thưa lệnh bà, chỉ để chào cô ta thôi, và để nói với cô ấy vô số những điều nhắn nhủ của quận chúa de Nervers.
- Thế cái cô quận chúa xinh đẹp ấy đâu rồi?
Catherine nhìn hai người đàn bà với con mắt nghi ngờ rồi nhíu mày nói:
- Claude lại đây!
Claude vâng lệnh, Catherine nắm lấy tay cô:
- Cô nói gì với nó thế, đồ bẻo lẻo? - Bà vừa thì thầm vừa xiết tay con gái đến nỗi cô ta phát kêu lên.
- Thưa bà - Henri dù không nghe thấy gì vẫn không để lọt qua mắt cải màn kịch câm đó của Thái hậu với Claude và Marguerite. Ông bèn nói với vợ:
- Thưa bà, bà có ban cho tôi cái vinh hạnh được hôn tay bà không?
Marguerite chia cho ông ta một bàn tay run rẩy.
- Bà ta đã nói gì với bà vậy? - Henri vừa thì thầm vừa cúi mình xuống để ghé môi vào bàn tay ấy.
- Nói là đừng có ra khỏi Louvre. Nhân danh thượng đế, xin ông cũng đừng có đi.
Đó là chỉ một tia chớp, nhưng dù ngắn ngủi đến mấy, nhờ ánh sáng của nó, Henri đã đoán ra cả một mưu đồ.
- Chưa hết - Marguerite nói - Đây có một bức thư mà một quý tộc Provençal đã đem tới.
- Ông de Mole phải không?.
- Vâng.
- Cảm ơn bà!
Ông vừa nói vừa cầm thư và nhét vào áo ngắn của mình rồi đi qua trước mặt bà mẹ vợ đang ngẩn người. Ông tới tỳ tay vào vai gã người xứ Florence.
- Thế nào, ông cả René? - Ông hỏi - Dạo này buôn bán ra sao?
- Thưa đức ông, khá lắm - Kẻ đầu độc trả lời với một nụ cười phản phúc.
- Ta tin là thế - Henri nói - Khi mà ông là người cung cấp hàng cho tất cả những mái đầu có gắn vương miện của nước Pháp và nước ngoài.
- Trừ cái đầu của vua Navarre - Gã người Florence trơ tráo đáp lại.
- Quái quỷ, ông cả René này - Henri nói tiếp - Ông có lý lắm. Ấy vậy mà bà mẹ tội nghiệp của ta vẫn thường mua hàng của ông đã giới thiệu ông với ta khi bà mất đấy. Ông cả René, hãy đến gặp ta ngày mai hoặc ngày kia tại phòng của ta và đem cho ta những hàng mỹ phẩm tốt nhé.
- Chẳng phải là loại thường đâu - Catherine vừa nói vừa mỉm cười vì người ta nói rằng...
- Rằng tôi thính mũi lắm phải không?- Henri vừa tiếp lời vừa cười - Nhưng ai đã nói với mẹ như vậy. Phải chăng là Margot?
- Không, con ạ - Catherine đáp ngay - Đó là phu nhân de Sauve.
Nghe vậy, quận chúa de Lorraine mặc dù đã hết sức cố gáng, vẫn không thể kìm được, bật khóc nức nở. Henri cũng chẳng hề quay lại.
- Kìa chị - Marguerite vội vã chạy tới bên Claude - Chị làm sao vậy?
- Chẳng sao đâu - Catherine vừa nói vừa chặn ngang giữa hai người - Chẳng sao đâu, nó bị cái chứng sốt kích động thần kinh mà Mazin bảo phải chữa bằng các thứ thuốc thơm đấy thôi mà.
Và bà ta xiết cánh tay cô con gáì còn mạnh hơn cả lần trước rồi quay về phía cô con thứ:
- Này, Margot, cô không nghe thấy ta đã yêu cầu cô lui về phòng mình rồi hay sao? Nếu thế chưa đủ thì ta ra lệnh cho cô đấy Xin lệnh bà thứ lỗi - Marguerite tái mặt và run lên nói - Con xin chúc lệnh bà một đêm tốt lành.
- Ta mong rằng lời chúc của con được thực hiện. Thôi, chào con, chào con.
Marguerite lảo đảo, vừa đi ra vừa tìm cách bắt gặp cái nhìn của chồng, nhưng ông này thậm chí không ngoái đầu về phía nàng.
Một khoảng trống yên lặng kéo dài diễn ra trong khi Catherine đứng nhìn chằm chằm vào quận chúa Lorraine. Cô này không nói được chỉ chắp tay lại nhìn mẹ.
Henri quay lưng lại như có vẻ đang xoắn bộ ria mép với loại kem mà René vừa trao cho mình, kỳ thực ông nhìn thấy hết cảnh đó trong gương.
- Thế nào, Henri, anh vẫn đi chơi chứ? - Catherine hỏi.
- À vâng, đúng thế! - Vua xứ Navarre kêu lên - A, quái thật, thế mà tôi quên mất là quận công d Alençon và hoàng thăn Condé đang chờ. Chỉ tại cái thứ nước hoa ngào ngạt này làm tôi say sưa quên cả đi. Xin tạm biệt bà.
- Tạm biệt! Ngày mai, con ta sẽ cho ta biết tình hình sức khỏe của đô đốc nhé.
- Tôi sẽ không quên điều đó. Ấy này, Phébé, làm sao thế?
- Phébé! - Thái hậu sốt ruột gọi.
- Xin lệnh bà gọi nó lại đi, vì nó không muốn cho tôi ra - Anh chàng Béarnais nói.
Thái hậu đứng dậy, túm lấy cổ con chó và giữ nó lại trong khi Henri đi xa dần, vẻ mặt vẫn bình thản và tươi cười tựa như trong đáy lòng ông chưa hề cảm thấy mình sắp sửa trải qua một cơn nguy hiểm chết người.
Sau lưng ông, con chó được Catherine de Médicis thả ra liền lao tới để đuổi theo ông. Nhưng cánh cửa đã đóng lại, nó chỉ giụi giụi cái mõm dài xuống phía dưới tấm thảm và ư ử rít lên một tiếng ảm đạm kéo dài.
- Bây giờ thì, Charlotte - Catherine nói với phu nhân de Sauve - Đi tìm ông de Guise và Tavannes đang ở phòng cầu nguyện của ta và đưa họ lại đây để hầu chuyện quận chúa Lorraine đang chóng mặt đây này.
Bây giờ, nếu muốn biết tại sao ông De Mole không được tiếp kỉến vua Navarre, ông Coconnas không được gặp ông de Guise, và tóm lại là tại sao cả hai người đáng lẽ được ăn tối tại Louvre với gà gô, chim đa đa và thịt dê rừng thì lại phải dùng bữa ở quán trọ Tinh tú với một đĩa trứng chiên mỡ, thì xin hãy vui lòng quay trở lại toà hoàng cung cổ kính và đi theo hoàng hậu Marguerite de Navarre mà De Mole đã dõi mắt theo hút lúc bước vào toà sảnh lớn.
Trong khi Marguerite đi xuống cầu thang thì quận công Henri de Guise, người mà từ đêm tân hôn nàng chưa gặp lại, đang ở trong căn phòng nhỏ của nhà vua. Ở đầu cầu thang Marguerite đang xuống có một lối thông riêng. Còn trong phòng nhỏ của nhà vua có một cánh cửa. Cánh cửa và lối thông ấy đều dẫn tới một hành lang và hành lang ấy dẫn tới khu phòng ở của Hoàng thái hậu Catherine de Médicis.
Catherine de Médicis ngồi một mình cạnh chiếc bàn, khuỷu tay tỳ lên một cuốn sách và đầu tựa vào bàn tay còn khá đẹp nhờ những vật trang sức do René, người xứ Florence, vừa là người dâng mỹ phẩm, vừa là kẻ chuyên đầu độc của Thái hậu, cung cấp.
Người vợ goá của vua Henri II mặc tang phục kể từ khi chồng mất. Vào thời ấy, đó là một người đàn bà khoảng năm mươi hai, năm mươi ba tuổi. Nhờ thân hình đẫy đà đầy vẻ tươi mát, bà vẫn còn giữ được những đường nét của vẻ đẹp thời trẻ. Phòng ở của bà cũng như y phục, đều mang màu sắc của một quả phụ. Vải vóc, tướng, vật trang trí đều u tối. Tuy nhiên, trên một chiếc lọng che chiếc ngai của các bậc vương giả lúc này có một con chó săn cái được Thái hậu ưa thích đang nằm ngủ. Con chó này do con rể của Thái hậu, Henri de Navarre, tặng và mang một cái tên thần thoại là Phébé. Trên chiếc lọng đó vẽ một chiếc cầu vồng được viền quanh bằng một câu đề từ Hylạp mà vua Françoise đệ nhất đã ban phong: Phôs pherei è de kai aithzên, có thể được dịch ra như sau: "Người đem lại ánh sáng và thanh bình".
Trong lúc Thái hậu đang chìm đắm trong suy tư khiến trên đôi môi tô son của bà phảng phất một nụ cười mơ hồ, thì đột ngột có một người mở cửa, nâng bức rèm nhung để lộ bộ mặt tái nhợt của mình và kêu lên:
- Công việc thế là không ổn rồi!
Catherine ngẩng đầu lên và nhận ra quận công de Guise:
- Sao, công việc không ổn? - Bà hỏi - Ông muốn gì vậy, Henri?
- Tôi muốn nói rằng thật là quá quắt, đức vua đang bị mê hoặc với lũ Tân giáo đáng nguyền rủa của Người. Và nếu chúng ta cứ phải chờ lệnh Người để thực hiện việc lớn của chúng ta, thì chúng ta còn phải chờ lâu đấy, có khi là mãi mãi nữa.
- Có việc gì xảy ra vậy? - Catherine hỏi, mặt vẫn giữ vẻ bình thản quen thuộc của bà, vẻ mặt mà tuỳ theo từng trường hợp bà rất khéo biết cách tạo ra cho phù hợp.
Lúc nãy, tôi bàn lại với hoàng thượng có đến lần thứ hai mươi rồi chứ không ít, xem liệu chúng ta có phải tiếp tục chịu đựng những trò thách thức mà các ngài Tân giáo dám tự cho phép mình làm kể từ khi đô đốc của chúng bị thương không?
- Thế con ta trả lời ông như thế nào? - Catherine hỏi.
- Người đã trả lời tôi rằng: "Quận công, ông bị dân chúng nghi ngờ là chủ mưu vụ giết ông đô đốc, người cha thứ hai của ta. Xin ông hãy tự phòng thân. Còn nếu người ta chửi ta thì ta cũng sẽ tự bảo vệ ta". Nói thế rồi Người quay đi cho lũ chó của Người ăn tối.
- Vậy ông không giữ đức vua lại ư?
- Thưa có. Nhưng Người trả lời tôi với cái giọng mà lệnh bà cũng đã biết, rồi nhìn tôi với cái nhìn chỉ riêng đức vua mới có: "Quận công, chó của ta đói, chúng không phải là người nên ta không thể để chúng chờ đợi được...". Và thế là tôi đành phải tới đây để báo lại với lệnh bà.
- Ông làm thế là tốt - Thái hậu nói.
- Nhưng phải giải quyết như thế nào chứ?
- Cố thử một lần nữa xem.
- Ai thử?
- Ta. Đức vua đang có một mình thôi phải không?
- Không. Người ở đó với ông de Tavannes .
- Ông chờ ta ở đây. Hay tốt hơn là theo ta từ xa.
Catherine đứng ngay dậy và đi tới căn phòng có lũ chó được nhà vua yêu thích đang nằm hoặc ngồi trên những tấm thảm Thổ Nhĩ Kỳ và những chiếc gối nhung. Trên các giá gắn vào tường có hai hay ba con chim ưng nòi và một con chim chàng làng nhỏ đang đậu. Đó là những con chim mà Charle IX thường hay chơi đùa, cùng chúng đi bắt chim non trong vườn Louvre và trong các vườn của cung Tuileries lúc bấy già bắt đầu được khởi công xây dựng. vừa đi, Thái hậu vừa tạo cho mình một vẻ mặt nhợt nhạt và đầy khổ não trên đó còn vương lại một giọt nước mắt cuối cùng, hay đúng hơn đó là giọt nước mắt đầu tiên.
Bà nhẹ nhàng tiến lại phía Charle IX đang chia cho lũ chó những phần bánh bằng nhau.
- Con của ta! - Catherine nói với giọng run run khéo đến nỗi khiến nhà vua giật mình.
- Lệnh bà làm sao vậy? - Nhà vua vừa hỏi vừa vội vã quay lại.
- Con ạ, ta muốn xin phép con được lui về một trong số những lâu đài của con, lâu đài nào cũng được, miễn là nó phải ở xa.
- Và tại sao vậy, thưa lệnh bà? - Charle IX vừa hỏi vừa chằm chằm nhìn mẹ bằng cái nhìn lờ đờ mà đôi khi rất sắc bén.
- Vì mỗi ngày ta lại phải chịu đựng những trò lăng mạ mới của những kẻ Tân giáo. Vì rằng hôm nay ta được nghe những tên Tân giáo đe dọa con ngay trong cung Louvre này. Ta không muốn chứng kiến những cảnh ấy nữa.
- Nhưng mà, thưa mẹ - Charle IX nói với vẻ đầy tin tưởng - Người ta đã muốn giết đô đốc của họ. Một kẻ giết người ti tiện đã ám sát ông de Mouy can đảm của những người tội nghiệp ấy. Thể có cái chết của con, thưa mẹ, dù sao trong vương quốc này cũng cần phải có công lý chứ!
- Ôi! Xin bệ hạ yên tâm - Catherine nói - Chúng chẳng thiếu công lý đâu, vì nếu Người không ban công lý cho chúng, chúng sẽ tự giành quyền xét xử cho mình: hôm nay còn là đối với ông de Guise, mai đây sẽ đến ta, sau này sẽ đến lượt Người.
- Lệnh bà tin thế ư? - Charle IX để lộ trong giọng nói âm sắc đầu tiên của sự nghi ngờ.
- Ôi, con ta! - Catherine hoàn toàn buông thả cho sự cuồng nhiệt của những suy tư của mình - Con không biết rằng đây không còn là chuyện cái chết của ông Françoise de Guise hay của ông đô đốc, không còn là chuyện đạo Tân giáo hay Giatô giáo nữa mà chỉ là việc thay thế con trai d Antoine de Bourbon vào chỗ con trai của Henri II hay sao?
- Thôi thôi mẹ ơi, mẹ lại quá phóng đại như mọi khi rồi - Nhà vua cố làm dịu cơn cuồng nhiệt của Thái hậu.
- Vậy ý con là thế nào?
- Thưa mẹ, chờ đợi, phải chờ đợi.
Tất cả sự thông thái của con người nằm trong chữ đó. Kẻ vĩ đại nhất, kẻ mạnh nhất và nhất là kẻ khôn khéo nhất là kẻ biết chờ đợi.
- Vậy thì cứ chờ đi, còn ta, ta sẽ không chờ đợi được đâu
Nói tới đó Catherine cúi chào và tiến về phía cửa, chuẩn bị về khu phòng của mình.
Charle IX ngăn bà ta lại.
- Rút cuộc thì phải làm gì, thưa mẹ? Vì trước hết con muốn công bằng và mọi người đều phải hài lòng về con.
Catherine xích lại gần.
- Bá tước lại đây - Bà nói vớt Tavannes nes đang vuốt ve con chim chàng làng của nhà vua - Ông hãy nói cho hoàng thượng nghe xem ý ông thì cần phải làm gì?
- Hoàng thượng có cho phép tôi nói không - Bá tước hỏi.
- Nói đi Tavannes , nói đi xem.
- Khi đi săn, hoàng thượng sẽ làm gì nếu con lợn rừng lao đến người?
- Mẹ kiếp! Ta sẽ vững chân, đợi nó - Charle IX nói - và ta sẽ đâm thủng họng nó với cây giáo của ta.
- Đó chỉ là để ngăn không cho nó làm hại tới hoàng thượng mà thôi - Catherine xen vào.
- Và để ta vui chơi nữa chứ - Nhà vua nói với một tiếng thở dài tỏ rõ lòng can đảm tới mức hung bạo - Thế nhưng ta không mua vui cho mình bằng cách giết các thần dân. Tóm lại thì những người Tân giáo cũng là thần dân của ta, cũng như những người Giatô giáo vậy.
- Nếu thế thì thưa hoàng thượng - Catherine nói - Các thần dân Tân giáo của Người sẽ như con lợn rừng mà người ta không đâm giáo thủng họng; chúng sẽ lật tung vương quốc của Người.
- Ôi dà, lệnh bà tưởng thế à? - Nhà vua nói với vẻ chẳng mấy tin vào những lời tiên đoán của mẹ mình.
- Vậy hôm nay hoàng thượng không thấy ông de Mouy và người của y đó sao?
- Vâng, tôi có thấy họ vì họ vừa mới rời khỏi chỗ tôi đây thôi. Nhưng ông ta có đòi hỏi tôi điều gì không đúng đâu? Ông ta chỉ xin cho tôi giết kẻ đã giết cha ông ta, kẻ ám sát đô đốc mà thôi. Chúng ta chẳng đã bắt tội de Montgommery về cái chết của cha tôi và chồng lệnh bà là gì, mặc dù cái chết đó chỉ là một tai nạn thôi.
- Thôi được, Thưa hoàng thượng - Catherine tức tối nói - Không nói chuyện ấy nữa. Hoàng thượng được Chúa che chở và ban cho sức mạnh, trí khôn và lòng tin. Còn ta, một người đàn bà tội nghiệp mà Chúa chắc đã ruồng bỏ vì những tội lỗi của ta, ta đang sợ hãi và xin nhường bước.
Nói tới đó, Catherine cúi chào một lần nữa và bước ra. Bà ra hiệu cho quận công de Guise, ông này vừa mới bước vào lúc hai bên đang đối đáp, cứ ở lại để cố thử một lần cuối cùng.
Charle IX nhìn theo mẹ nhưng lần này không gọi bà ta lại nữa, rồi ông bắt đầu vuốt ve lũ chó và huýt sáo một điệu nhạc săn.
Đột nhiên ông dừng lại và nói:
- Mẹ ta quả là một trí tuệ vương giả, bà ta chẳng nghi ngờ gì hết. Thôi đi, cố tình giết vài mươi gã Tân giáo chỉ vì chúng đã đòi công lý! Nói cho cùng thì chúng cũng có quyền đòi hỏi điều đó chứ!
- Vài mươi tên - Quận công de Guise lẩm bẩm.
- A, ông cũng ở đây à? - Nhà vua giả đò như bây giờ mới phát hiện ra ông ta.
- Đúng, vài mươi tên, rác rưởi mới đẹp chứ! A, nếu như có kẻ nào tới nói với ta rằng "Tâu hoàng thượng, Người sẽ được giải thoát khỏi tất cả các kẻ thù của Người một lúc và mai đây không còn có ai để lên án Người về cái chết của những kẻ kia", thế thì ta chẳng phàn nàn đâu.
- Vậy thì, thưa bệ hạ
- Tavannes , ông làm Margot mệt đấy - Nhà vua ngắt lời - Đặt nó vào giá đậu đi. Không phải vì nó mang tên hoàng hậu Navarre em ta mà tất cả mọi người lúc nào cũng vuốt ve nó.
- Vậy thưa bệ hạ - Quận công de Guise tiếp - Nếu có người nói với bệ hạ rằng "Tâu bệ hạ, ngày mai Người sẽ được giải thoát khỏi tất cả các kẻ thù của Người"...
- Vậy người ta thực híện phép mầu ấy với sự hiện diện của vị thánh nào ấy nhỉ?
- Tâu bệ hạ, hôm nay là ngày 24 tháng Tám, vậy là có sự hiện diện của Saint-Barthélémy.
- Vị thánh hiền lành đã để cho bị róc thịt sống ấy ư? - Nhà vua hỏi.
- Càng tốt, người đau khổ bao nhiêu thì cũng sẽ oán hận những kẻ hành hạ người bấy nhiêu.
- Ông em họ của tôi ơi, từ nay đến mai, ông cứ tưởng mình sẽ giết được mười nghìn gã Tân giáo với thanh kiếm xinh xắn tua vàng của ông ấy à? Ha! ha! ha! Thề có cái chết của ta, ông quả là người hài hước thật đấy, ông de Guise ạ.
Nhà vua phá lên cười, nhưng điệu cười giả tạo đến nỗi tiếng vọng của nó vang lên trong gian phòng thật ảm đạm.
- Tâu bệ hạ, chỉ một lời, một lời thôi - Quận công vừa nói vừa bất chợt rùng mình khi nghe tiếng cười không có vẻ gì là một con người - Xin bệ hạ cho một cử chỉ và mọi cái đều đã sẵn sàng. Tôi có lính Thụy Sĩ, tôi có mười một ngàn quý tộc, tôi có lính khinh kỵ, tôi có các thị dân ủng hộ. Về phần mình, bệ hạ có các vệ binh, bạn bè của Người, giới quý tộc Giatô giáo... Chúng ta là hai mươi chọi một.
- Này, ông em họ, ông mạnh thế thì còn đến lải nhải bên tai ta về cái chuyện ấy làm cái quỳ gì kia chứ? Cứ làm đi mà không cần đến ta, cứ làm đi!
Và nhà vua lại quay về phía đàn chó săn của mình.
Tấm rèm cửa được vén lên và Catherine hiện ra.
- Tất cả đều tốt đấy - Bà ta nói khẽ với quận công - Cứ tâu thêm đi, hoàng thượng sẽ nhân nhượng.
Cánh rèm cửa lại rơi xuống che khuất Catherine mà Charle vẫn không nhìn thấy hoặc cố tình không tỏ vẻ gì là nhìn thấy bà ta cả.
- Thế nhưng - Quận công de Guise nói - Tôi cũng cần phải biết xem liệu làm như tôi muốn thì có làm đẹp lòng hoàng thượng hay không ạ.
- Henri, thực ra hiện giờ ông đang cắm dao vào cổ ta. Nhưng ta sẽ cưỡng lại chứ, mẹ kiếp, ta là vua kia mà.
- Không đâu, thưa bệ hạ. Người còn chưa là vua, nhưng nếu Người muốn thì Người sẽ thực sự là vua vào ngày mai.
- Ái dà! - Charle nói tiếp - Vậy người ta cũng sẽ giết vua xứ Navarre, hoàng thân Condé... trong cung Louvre ư? A!
Rồi ông nói thêm bằng một giọng khó lòng nghe thấy được:
- Ở bên ngoài, thì ta không nói gì đâu.
- Tâu bệ hạ, đêm nay họ ra ngoài để chơi bời , dâm đãng với quận công d Alençon hoàng đệ.
- Tavannes ! - Nhà vua gọi với giọng sốt ruột giả vờ cực khéo ông không thấy là ông đang trêu con chó của ta đấy à? Lại đây
Actéon, lại đây .
Charle bước ra, không muốn nghe thêm nữa và bỏ về phòng mình để lại Tavannes và quận công de Guise vẫn bán tin bán nghi như trước.
Trong khi đó, một cảnh khác dtễn ra tại phòng của Catherine.
Sau khi đã khuyên quận công de Guise cứ vững vàng, Catherine quay trở về phòng riêng và thấy tất cả những người thường ngày vẫn dự vào nghi lễ vấn an trước khi đi ngủ của bà đã tụ họp ở đấy. Lúc ra đi Catherine có gương mặt ra vẻ bơ phờ đau đớn chừng nào thì lúc trở về nét mặt bà tươi tỉnh chừng ấy. Bà dần dần cho các thị nữ và phu nhân tháp tùng cùng các cận thần của bà lui về. Lát sau, bên bà chỉ còn lại Marguerite ngồi bên một chiếc tráp đặt gần cửa sổ để ngỏ, đang nhìn trời và chìm đắm trong những mối suy tư của mình.
Thấy chỉ còn mình và con gái, đã hai ba lần Catherine mở miệng định nói, nhưng mỗi lần như thế một ý nghĩ tối tăm đã nhấn chìm những lời bà chực nói vào sâu tận đáy lòng bà. Giữa lúc đó rèm cứa vén lên và Henri de Navarre xuất hiện.
Con chó săn cái đang ngủ trên ngai vàng vọt dậy chạy đến đón ông.
- Con còn ở đây ư? - Catherine vừa nói vừa giật mình - Tối nay con ăn tối ở Louvre ư?
- Không, thưa lệnh bà - Henri đáp - Tối nay tôi dạo phố cùng với các ông d Alençon và Condé. Tôi cứ tưởng là sẽ được gặp họ hầu chuyện bà đấy ạ.
Catherine mỉm cười nói:
- Cứ đi đi, các ông cứ đi đi! Đàn ông thực là sung sướng được dạo chơi như vậy... Có phải thế không con gái ta?
- Quả vậy - Marguerite trả lời - Tự do quả là một điều tuyệt diệu.
- Thưa bà, phải chăng điều đó có nghĩa là tôi ràng buộc tự do của bà - Henri vừa nói vừa nghiêng người trước vợ.
- Không, thưa ông, không phải là tôi than phiền về mình mà là về hoàn cảnh của phụ nữ nói chung.
- Có lẽ con đi gặp ông đô đốc chăng, Henri? - Catherine hỏi.
- Vâng, có lẽ ạ.
- Đi đi, con nêu gương tốt đấy. Ngày mai con sẽ cho ta biết tin về ông ấy với nhé.
- Thưa lệnh bà, tôi sẽ đến thăm ông ta vì lệnh bà tán thành cuộc viếng thăm đó.
- Ta ư? - Catherine nói - Ta chẳng tán thưởng gì cả... nhưng ai đến đấy? Cho lui, cho lui đi...
Henri tiến một bước về phía cửa để thi hành lệnh của Catherine, nhưng cùng lúc đó rèm cửa được nâng lên và phu nhân de Sauve thò mái đầu vàng óng vào:
- Tâu lệnh bà, đó là ông René bán đồ mỹ phẩm, người mà lệnh bà đã cho đòi đã có mặt ạ.
Catherine liếc nhanh như chớp về phía Henri de Navarre.
Ông hoàng trẻ tuồi hơi đỏ mặt lên và gần như ngay lập tức hơi tái đi một cách đáng sợ. Thực vậy, người ta vừa báo danh kẻ đã ám hại mẹ ông. Ông cảm thấy nét mặt mình để lộ sự xúc động, bèn đến đứng tựa vào thanh ngang cửa sổ.
Con chó săn nhỏ khẽ rên ư ử.
Cùng lúc đó có hai người bước vào. Một người thì được báo danh còn người kia thì không cần phải báo.
Người đầu tiên là René bán mỹ phẩm. Ông ta tiến lại gần Catherine với tất cả những cử chỉ lễ độ ngọt ngào của những người đầy tớ xứ Florence. Ông ta cầm một chiếc hộp, mở ra và người ta nhìn thấy tất cả các ngăn hộp chứa đầy các thứ bột và các lọ nhỏ.
Người thứ hai là phu nhân de Lorraine, chị của Marguerite. Cô ta bước vào qua một cánh cửa chìm thông với phòng làm việc của nhà vua. Mặt mũi nhợt nhạt, run lẩy bẩy, cô ta hy vọng Catherine đang bận cùng phu nhân de Sauve xem cái hộp của René sẽ không nhìn thấy mình. Cô đến ngồi cạnh Marguerite. Cách đó không xa, vua Navarre đứng đặt tay lên trán tựa như một người đang định thần lại sau cơn choáng.
Lúc đó Catherine quay lại nói với Marguerite:
- Con ạ, con có thể lui về nghỉ được. Còn con, con có thể vào vui chơi trong phố - Bà nói với Henri.
Marguerite đứng dậy, còn Henri quay đi nửa vòng.
Phu nhân de Lorraine nắm lấy tay Marguerite:
- Em ạ - Cô thì thầm một cách vội vã - Nhân danh quận công de Guise hứa sẽ cứu em như em đã cứu ông ta, em đừng ra khỏi đây, đừng về nhà mình.
- Hả? Claude, cô nói vậy? - Catherine quay lại hỏi.
- Thưa mẹ, không.
- Cô đã nói thầm với Marguerite kia mà.
- Thưa lệnh bà, chỉ để chào cô ta thôi, và để nói với cô ấy vô số những điều nhắn nhủ của quận chúa de Nervers.
- Thế cái cô quận chúa xinh đẹp ấy đâu rồi?
Catherine nhìn hai người đàn bà với con mắt nghi ngờ rồi nhíu mày nói:
- Claude lại đây!
Claude vâng lệnh, Catherine nắm lấy tay cô:
- Cô nói gì với nó thế, đồ bẻo lẻo? - Bà vừa thì thầm vừa xiết tay con gái đến nỗi cô ta phát kêu lên.
- Thưa bà - Henri dù không nghe thấy gì vẫn không để lọt qua mắt cải màn kịch câm đó của Thái hậu với Claude và Marguerite. Ông bèn nói với vợ:
- Thưa bà, bà có ban cho tôi cái vinh hạnh được hôn tay bà không?
Marguerite chia cho ông ta một bàn tay run rẩy.
- Bà ta đã nói gì với bà vậy? - Henri vừa thì thầm vừa cúi mình xuống để ghé môi vào bàn tay ấy.
- Nói là đừng có ra khỏi Louvre. Nhân danh thượng đế, xin ông cũng đừng có đi.
Đó là chỉ một tia chớp, nhưng dù ngắn ngủi đến mấy, nhờ ánh sáng của nó, Henri đã đoán ra cả một mưu đồ.
- Chưa hết - Marguerite nói - Đây có một bức thư mà một quý tộc Provençal đã đem tới.
- Ông de Mole phải không?.
- Vâng.
- Cảm ơn bà!
Ông vừa nói vừa cầm thư và nhét vào áo ngắn của mình rồi đi qua trước mặt bà mẹ vợ đang ngẩn người. Ông tới tỳ tay vào vai gã người xứ Florence.
- Thế nào, ông cả René? - Ông hỏi - Dạo này buôn bán ra sao?
- Thưa đức ông, khá lắm - Kẻ đầu độc trả lời với một nụ cười phản phúc.
- Ta tin là thế - Henri nói - Khi mà ông là người cung cấp hàng cho tất cả những mái đầu có gắn vương miện của nước Pháp và nước ngoài.
- Trừ cái đầu của vua Navarre - Gã người Florence trơ tráo đáp lại.
- Quái quỷ, ông cả René này - Henri nói tiếp - Ông có lý lắm. Ấy vậy mà bà mẹ tội nghiệp của ta vẫn thường mua hàng của ông đã giới thiệu ông với ta khi bà mất đấy. Ông cả René, hãy đến gặp ta ngày mai hoặc ngày kia tại phòng của ta và đem cho ta những hàng mỹ phẩm tốt nhé.
- Chẳng phải là loại thường đâu - Catherine vừa nói vừa mỉm cười vì người ta nói rằng...
- Rằng tôi thính mũi lắm phải không?- Henri vừa tiếp lời vừa cười - Nhưng ai đã nói với mẹ như vậy. Phải chăng là Margot?
- Không, con ạ - Catherine đáp ngay - Đó là phu nhân de Sauve.
Nghe vậy, quận chúa de Lorraine mặc dù đã hết sức cố gáng, vẫn không thể kìm được, bật khóc nức nở. Henri cũng chẳng hề quay lại.
- Kìa chị - Marguerite vội vã chạy tới bên Claude - Chị làm sao vậy?
- Chẳng sao đâu - Catherine vừa nói vừa chặn ngang giữa hai người - Chẳng sao đâu, nó bị cái chứng sốt kích động thần kinh mà Mazin bảo phải chữa bằng các thứ thuốc thơm đấy thôi mà.
Và bà ta xiết cánh tay cô con gáì còn mạnh hơn cả lần trước rồi quay về phía cô con thứ:
- Này, Margot, cô không nghe thấy ta đã yêu cầu cô lui về phòng mình rồi hay sao? Nếu thế chưa đủ thì ta ra lệnh cho cô đấy Xin lệnh bà thứ lỗi - Marguerite tái mặt và run lên nói - Con xin chúc lệnh bà một đêm tốt lành.
- Ta mong rằng lời chúc của con được thực hiện. Thôi, chào con, chào con.
Marguerite lảo đảo, vừa đi ra vừa tìm cách bắt gặp cái nhìn của chồng, nhưng ông này thậm chí không ngoái đầu về phía nàng.
Một khoảng trống yên lặng kéo dài diễn ra trong khi Catherine đứng nhìn chằm chằm vào quận chúa Lorraine. Cô này không nói được chỉ chắp tay lại nhìn mẹ.
Henri quay lưng lại như có vẻ đang xoắn bộ ria mép với loại kem mà René vừa trao cho mình, kỳ thực ông nhìn thấy hết cảnh đó trong gương.
- Thế nào, Henri, anh vẫn đi chơi chứ? - Catherine hỏi.
- À vâng, đúng thế! - Vua xứ Navarre kêu lên - A, quái thật, thế mà tôi quên mất là quận công d Alençon và hoàng thăn Condé đang chờ. Chỉ tại cái thứ nước hoa ngào ngạt này làm tôi say sưa quên cả đi. Xin tạm biệt bà.
- Tạm biệt! Ngày mai, con ta sẽ cho ta biết tình hình sức khỏe của đô đốc nhé.
- Tôi sẽ không quên điều đó. Ấy này, Phébé, làm sao thế?
- Phébé! - Thái hậu sốt ruột gọi.
- Xin lệnh bà gọi nó lại đi, vì nó không muốn cho tôi ra - Anh chàng Béarnais nói.
Thái hậu đứng dậy, túm lấy cổ con chó và giữ nó lại trong khi Henri đi xa dần, vẻ mặt vẫn bình thản và tươi cười tựa như trong đáy lòng ông chưa hề cảm thấy mình sắp sửa trải qua một cơn nguy hiểm chết người.
Sau lưng ông, con chó được Catherine de Médicis thả ra liền lao tới để đuổi theo ông. Nhưng cánh cửa đã đóng lại, nó chỉ giụi giụi cái mõm dài xuống phía dưới tấm thảm và ư ử rít lên một tiếng ảm đạm kéo dài.
- Bây giờ thì, Charlotte - Catherine nói với phu nhân de Sauve - Đi tìm ông de Guise và Tavannes đang ở phòng cầu nguyện của ta và đưa họ lại đây để hầu chuyện quận chúa Lorraine đang chóng mặt đây này.
